ความไม่เท่าเทียม

คนบางคนเกิดมาแล้วก็ตาย ไม่ได้ก่อประโยชน์นอกจากผลาญทรัพยากร
คนบางคนเกิดมานานเท่ากัน แต่ก็สร้างคุณงามให้กับโลกมากนัก
คนบางคนมีชีวิตอยู่เพื่อเสพสุขให้หมดวัน
คนบางคนขวนขวายตลอดเวลา ที่จะทำให้ตนเองดีขึ้น เก่งขึ้น เชี่ยวชาญขึ้น
ในยุคโบราณ คนเหล่านี้อาจจะเป็นปราชญ์ เป็นนักคณิตศาสตร์ไม่มีชื่อ เป็นพ่อค้าใหญ่ในแว่นแคว้น
แต่ในยุคโลกาภิวัฒน์ ทั้งการค้าเสรี ความรู้ที่เปิดกว้างและเชื่อมถึงกันมากกว่าเก่า และเทคโนโลยีไร้พรมแดน
ได้ทำหน้าที่เป็นตัวเร่ง ให้คนเหล่านี้ สามารถสร้างประโยชน์ได้ทวีคูณมหาศาลมากขึ้น

แมคโดนัลด์ไม่ได้เสิร์ฟอาหารจานด่วนและสร้างงานหลายแสนอัตราในประเทศเดียว แต่ทำพร้อมกันในทุกประเทศ
ไอโฟนของสตีฟ จ็อบส์ คิดค้นครั้งเดียว แต่สามารถผลิตซ้ำได้หลายสิบล้านเครื่อง
แฮร์รี่ พอตเตอร์ได้รับการแปลและเผยแพร่เป็นร้อยภาษา ทั้งที่เกิดจากมันสมองผู้แต่งคนเดียว
ลีกฟุตบอลหนึ่งไม่ได้ให้ความบันเทิงเฉพาะผู้ชมเรือนหมื่นบนอัฒจันทร์ แต่ถ่ายทอดสดไปถึงสายตานับล้านคู่
ซีรี่ส์เกาหลี ยันภาพยนตร์ฮอลลีวูด เขียนบทและกำกับครั้งเดียว ก็สะกดใจคนได้ทั้งโลก
ผู้ได้รับประโยชน์ขยายวงกว้าง โดยอาศัยผู้สร้างประโยชน์จำนวนน้อยลง
ตัวคูณนี้ทำให้โลกร่ำรวยไปด้วยคุณภาพชีวิตที่ผู้คนในประเทศแคบ ๆ ประเทศเดียวไม่เคยประสบมาก่อน

ในขณะเดียวกัน เมื่อผู้คนมาเจอกัน ความรู้ก็มีต้นทุนถูกลง
ผลงานวิจัยจากห้องแล็บ สถาบัน มหาวิทยาลัยต่าง ๆ ซึ่งเชื่อมถึงกันหมด ถูกเผยแพร่ ต่อยอด และประยุกต์ในวงกว้าง
สารานุกรมที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีผู้เขียนเป็นแสนคน (ไม่ต้องพูดถึงว่าฟรี)
ซอฟต์แวร์โอเพ่นซอร์ส พัฒนาโดยโปรแกรมเมอร์อิสระที่อยู่ห่างกันหลายพันกิโลเมตร ที่ไม่รู้จักกันมาก่อน
ในมุมหนึ่งก็กลายมาเป็นเครื่องยนต์ที่ขับเคลื่อนอาณาจักรยักษ์ใหญ่อย่างเฟซบุ๊ก และกูเกิล
ในอีกมุมหนึ่งก็เป็นเครื่องต่อเติมศักยภาพของมนุษย์ทุกคนที่มุมานะในการดิ้นรนขวนขวาย ขึ้นอย่างมหาศาล
ปราชญ์ของหมู่บ้าน กลายเป็นปราชญ์ของแผ่นดิน กลายเป็นปราชญ์ของมนุษยชาติ

มันก็เป็นธรรมชาติ ที่ช่องว่างระหว่างคนรวยและคนจน มันจะไม่กว้างขึ้นได้อย่างไร
ในเมื่อโลกาภิวัฒน์ ช่วยให้คนที่สร้างประโยชน์ ทำประโยชน์ได้มากขึ้น และด้วยต้นทุนที่ถูกลง
ในขณะที่คนไม่มีประโยชน์ ก็ยังไม่มีประโยชน์อยู่อย่างเดิม